De gevelsteen 'Sinter Claes' heeft alle verbouwingen en moderniseringen van het hoekpand overleefd. Telkens weer werd Sinter Claes hergebruikt. Dat gebeurde ook in 1899 toen de laat 18de-eeuwse klokgevel plaats moest maken voor een constructie die door de vorm van de grote ramen op de verdieping al vlug de naam 'de Vulkachel' kreeg. Op dat moment was café Bisschop er gevestigd. In een nis boven een ingang links aan de Dam kwam een groot beeld van Sinterklaas te staan, waarboven de oude gevelsteen werd ingemetseld. Vóór die tijd had hij een plekje dichter bij de hoek met het Damrak. Enkele decennia later echter verdwenen het beeld en de eeuwenoude gevelsteen uit het stadsgezicht. In 1926 werd het bovendeel van het pand wegens bouwvalligheid afgebroken en de rest dichtgetimmerd en beplakt met reclames. Beeld en gevelsteen raakten gescheiden. Het beeld verhuisde naar Hoorn om als Sint-Bonifatius vanaf de gevel van het gelijknamige kleinseminarie dat in 1929 de deuren opende de bezoekers te begroeten. In december 1990 keerde hij weer terug naar Amsterdam en kreeg eerst een plaats in de Oude kerk en daarna in het gebouw ABN-AMRO bankfiliaal (Hoek Dam/Damrak) tot de verbouwing van het pand in 2022 (Dior). Waar het beeld nu is?

Meer over het (gebouw) Café de Bisschop - Dam 2 / Damrak 101, klik hier

St. Nicolaasbeeld

Oude kerk / ABN-AMRO Bankfiliaal

De naam café De Bisschop

Café De Bisschop werd genoemd vanwege de achternaam van de kastelein. Het pand heeft ook een bijnaam ‘de vulkachel’ omdat de tweede en derde verdieping bij avond rossig licht uitstraalt.

1904

Bron foto: www.beeldbank.amsterdam.nl

Ca. 1903 - 1908

Bron foto: www.beeldbank.amsterdam.nl

De Dam - hoek Damrak, (café de Bisschop), met een duidelijk zicht op het hoekpand. In de nis met het beeld en de gevelsteen van Sint Nicolaas.

1922 

De Prins (1922)

1928 - Sint Nicolaasbeeld in de takels

Bron foto: www.beeldbank.amsterdam.nl

Terug in de gevel

Ondertussen was de oude gevelsteen na de sloop van het bovendeel van de Vulkachel in het bezit van de familie Heineken gekomen, de eigenaar van het voormalige café Bisschop, die het in bruikleen gaven aan het Koninklijk Oudheidkundig Genootschap. Bij een grondruil met de Heinekens Bierbrouwerij Maatschappij verwierf de gemeente de resten van het hoekpand en de twee huizen ernaast aan het Damrak. (De brouwerij kreeg het gedeelte van de Jacob van Campenstraat tussen de Ferdinand Bolstraat en de Tweede van der Helststraat dat de fabriekspanden van de brouwerij scheidde. Vandaar dat er nu een Eerste en een Tweede Jacob van Campenstraat zijn, maar dit terzijde.) In de nieuwbouw van architect Jan Gratama kreeg de oude gevelsteen, een plaats boven een ingang aan de Damzijde, geflankeerd door twee geornamenteerde stenen panelen waarop langs de onderrand ANNO 1934 het jaar van voltooiing aanduidden. Bij een latere verbouwing is de gevelsteen hoger in de gevel aangebracht en zijn de zijpanelen met de jaaraanduiding verwijderd. En zo komt het dat Sinterclaes na al die eeuwen nog steeds zijn zegende hand uitstrekt naar het publiek op de Dam.

Auteur: Onno Broers

Bron teksten: www.onsamsterdam.nl 2009)

Het huidige kantoorgebouw café De Bisschop uit 1934