Ded Moroz
Grootvadertje Vorst (Russisch: Дед Мороз; Ded Moroz ('ded' = "grootvader"; 'moroz' = "vorst"), Oekraïens: Дід Мороз; Did Moroz), ook wel vertaald als Vadertje Vorst of Vadertje Winter, is een mythische figuur van enkele Slavische culturen. Vadertje Winter speelt in die culturen een rol die overeenkomt met die van de Kerstman.
Vadertje Winter en zijn kleindochter Snegoerotsjka
Achtergrond
Op 31 december brengt Vadertje Winter cadeaus rond in Rusland, Wit-Rusland en Oekraïne. Alle kinderen krijgen van Vadertje Winter en zijn kleindochter Snegoerotsjka (Russisch: Снегурочка) geschenken.
Volgens de hedendaagse voorstelling van Vadertje Winter heeft hij een lange, witte baard en draagt een magische staf. De staf kan alles wat hij aanraakt bevriezen. Vadertje Winter woont diep in de taiga, is zeer verbonden met de natuur, reist in een door drie schimmels of rendieren getrokken slee - de trojka - en draagt een grijs met blauwe bontjas, die kan echter ook geel of groen zijn.In tegenstelling tot het vandaag de dag in Rusland wijdverbreide idee dat Vadertje Winter al millennia lang voor de verdeling van geschenken verantwoordelijk is, is hij in werkelijkheid net als de westerse Kerstman een in de 20e eeuw ingevoerde versie van Sint-Nicolaas.Oorspronkelijk was Vadertje Winter een soort personificatie van de winter. Hij is ontstaan als tijdens het Jolka-feest geschenken rondbrengende persoon in de jaren twintig van de 20ste eeuw. Het Jolka-feest moest een atheïstische vervanger van het Russisch-orthodoxe kerstfeest worden.
Sprookje
Een vrouw had een dochter en een stiefdochter die zij haatte. Op een dag stuurde ze haar man erop uit met haar stiefdochter om haar mee te nemen in het wintervelden, om haar daar achter te laten. Vadertje Vorst vond haar daar en zij was beleefd en aardig voor hem. Hij gaf haar een kist vol van mooie dingen en mooie kleding. Toen de stiefmoeder haar man de velden instuurde om haar lichaam op te halen om te begraven, zei de hond dat zij mooi en gelukkig terug zou keren. Ondanks de omkoping met een pannenkoek bleef hij dit zeggen.Toen de stiefmoeder zag wat haar stiefdochter meegenomen had, gaf ze opdracht aan haar man om haar eigen dochter mee te nemen in de wintervelden. Het meisje was onbeleefd tegen Vadertje Vorst en hij vroor haar dood. Toen de man erop uit gestuurd werd om haar terug te brengen, zei de hond dat ze zou worden begraven. Hij bleef dit herhalen ondanks omkoping met een pannenkoek. Toen de man het lichaam terugbracht huilde de oude vrouw.