Marsepein / Lekkernijen weetjes | Sinterklaasmijnhobby.nl

Marsepein

Marsepein werd in de achtste eeuw al gemaakt in het Midden-Oosten. Via Venetië kwam de marsepein naar Europa. In Noord-Italie heerste een enorme droogte die de graanoogst deed mislukken. De Noord-Italianen maakten van amandelen, suiker en water een soort “brood”. Het Duitse Lübeck en het Italiaanse Venetië onderhielden innige contacten. Toen de hongersnood ook in Noord-Duitsland begon, werd hier de Italiaans “oplossing” overgenomen. In Venetië werd het verzonnen brood “Marci panis” genoemd, vertaald: “het brood van de heilige Marcus”. En zo ontstond het welbekende Lübecker Mazipan. In Nederland gaat de geschiedenis van het marsepein terug tot de zeventiende eeuw. De heilige Sint-Nicolaas was beschermheer van het huwelijk en het gezin. Rond Sinterklaastijd konden jongens door een stuk marsepein aan een meisje te geven laten zien dat zij het meisje wel heel erg lief vonden.

Centsprenten - Volksprenten - Prenten

Bron: www.rijksmuseum.nl / Bron Afb. 4 en 5: www.collectiegelderland.nl

Afb. 1: Ca. 1832 - 1850, St. Nicolaas - Edelmanklaas / Afb. 2: Ca. 1850 / 1870 - Titel: Verheugt u vrij, gij, lieve kleinen, / Op 't feest, dat gij zoo goed toch kent. / Sint Nicolaas komt u verschijnen, / Maar neen, de vreugd in deze prent. / Afb. 3: Ca. 1803 / 1830, De Sint Niklaasvreugd, daar de kindren / Zo zeer naar haaken, om het zoet / Afb. 4 en 5: Ca. 1814 - 1830, Titel - Dit is den Heng'laar aan den Dijk met veel nieuwe snakerije, / In dees nieuwe Prent heel man[.f..]k. Om de jonkheid te verblijden

Mallen / Vormen

Foto's: Gespot 'Sinterklaas museum Westzaan' / Foto 4 en 5: Verzamelaar A en C

Foto 1 t/m 2: Gespot 'Museum - De oude bakkerij' / Foto 3 t/m 9: Verzamelaar B en C / Foto 10: Verzamelaar B / Bron foto 11: www.data.colectienederland.nl / Bron foto 12: www.marktplaats.nl

Varken / Zwijn

Gespot - Tentoonstelling: 'wie zoet is krijgt lekkers (2016)

Het zwijn speelt in die symboliek een belangrijke rol. Het is het zinnebeeld van de lente en de zonneschijn waar men in deze midwintertijd naar uitkijkt. Een varken in de winter houden, was voor de mensen in onze streken heel belangrijk om de winter goed door te komen. Een varken leeft van restafval en was goedkoop om te houden. Als de mensen door de voedselvoorraad heen waren konden ze door het varken gezond en wel de winter doorkomen. De varkens(koppen) van marsepein doen denken aan geluksvarkens die men aan de god Freyr offerde. In de mythologische verhalen reeds Freyr op een wild zwijn. De Duitse uitdrukking "Schwein haben" (geluk hebben, boffen,) herinnert nog aan het oude volksgeloof. Het varken was aan Freyr gewijd en op het Sinterklaasfeest (dat misschien als 'verschoven' winterfeest is te beschouwen) zijn de zwijnen door marsepeinen varkens vervangen. Aan Freyr als god van rijkdom herinneren nog de spaarvarkens. Marsepein is van amandelnoten gemaakt en verwijst dus ook naar de vruchtbare levenszaden.