Appeltjes van oranje kunnen duiden op sinaasappels, aangezien dit oranje vruchten zijn en uit Spanje komen. Deze vruchten werden in de 17de eeuw in Nederland aangevoerd vanuit Spanje. Dat hem in onze streken een Spaanse afkomst werd toegedicht, had te maken met het feit dat Zuid-Italië, waar zijn gebeente werd vereerd, indertijd deel uitmaakte van het Spaanse rijk. Keizer Karel V en zijn zoon Filips II waren naast koning van Spanje ook heerser over het Rijk der Beide Siciliën, zoals het toen genoemd werd. En de ‘appeltjes van oranje’, sinaasappelen en mandarijntjes zijn makkelijk te verklaren: zij zijn het Spaanse equivalent van de vruchten van Wodan, de appels die werden uitgedeeld. Maar het kan ook het geval zijn dat het kan duiden op een bruidsschat die de goede Sint ooit eens gaf aan 3 arme meiden. Dit is een eeuwenoude legende over St. Nicolaas. Een arme man had eens drie dochters die wilde trouwen, maar door geldgebrek ging dit niet. Vroeger had men namelijk een bruidsschat nodig om te kunnen trouwen. Daarom gooide Sint Nicolaas drie keer 's nachts zakjes met goudstukken door het raam bij de meiden in hun schoen. Zo konden de dames toch trouwen. De Sint heeft hier ook zijn naam 'goedheiligman' aan te danken, wat staat voor 'goed-huwelijksman'. Sint Nicolaas stond in de 17de eeuw voor liefdadigheid, het gezin en de liefde. Eerst werden de gouden munten goudklompen genoemd, vervolgens gouden ballen en ten slotte werd de term appeltjes van oranje gebruikt.

1718

Anoniem (1718 (herdruk)). Vrsyters Klagt, Over Sint Nicolaes in: “De gekroonde Utrechtze vreede, of Nederlandze Vreugd Godin.”. J. Konynenberg (Amsterdam) 17 maart 2015

“Want syn dag is weer verrezen,
En so hy ’t ook niet en doet,
Wens ik hem dat al het Roet:
Valt uyt d’Schoorsteen op syn Snoet.
Of hy myn Vygen en Koek,
Schenkt, met Appels van Oranjen,
Ik verlang maer na een Broek;
Die gevoerd is wel met Franjen.”

Bron tekst / 1718: www.sintzwartepiet.nl

Prent

 Bron: www.rijksmuseum.nl 

Afb. 1: Ca. 1866, Aankomst St. Nicolaas 

Sinterklaaspapier - Appeltjes van Oranje